Piotr Kołodziej

ELEMENTARNE WIADOMOŚCI O ŁASCE 

 

 "A Ty, o Panie, nie wstrzymuj wobec mnie Twego miłosierdzia;
łaska Twa i wierność niech mnie zawsze strzegą!"

                                                   Ps 40

 

Encyklopedia Katolicka podaje następującą definicję - "Łaska, samoudzielający się Bóg w Trójcy Osób ( ł. niestworzona ), przychodzący do człowieka ze

swoimi darami, i podniesienie człowieka do pełnej osobowej komunii z Bogiem ( ł. stworzona ). "W Starym Testamencie – łaska., w znaczeniu teologicznym rozumiana jest jako całkowicie wolna i niezmienna, pełna dobroci i życzliwości, przyjazna postawa Boga wobec człowieka oraz płynące z niej konkretne działania.

W Nowym Testamencie – łaska., w znaczeniu teologicznym oznacza dobrowolne, płynące z miłości ( przeszłe, obecne i przyszłe ) działanie zbawcze Boga w stosunku do całej ludzkości, które  osiągnęło swój moment szczytowy w przebłagalnej i odkupieńczej śmierci Jezusa Chrystusa oraz w jego zmartwychwstaniu;

 

Łaska Boża była przedmiotem zainteresowania wielu teologów, niekiedy staje się pierwszoplanowym zagadnieniem, jak na przełomie wieku IV i V czy w okresie Soboru Trydenckiego. W teologii wielokrotnie pojawiały różnice w interpretacji jej natury, skuteczności czy relacji z wolną wolą. Sobór Wat. II podejmował temat ł., nauczając o Kościele, liturgii czy objawieniu; przypomniał, że jest ona darem Bożym, działającym nie tylko w Kościele kat., ale i wśród braci odłączonych, oraz całej rodzinie ludzkiej, a działalność człowieka znajduje się pod wpływem łaski i dlatego powinien on z nią współpracować. Tematykę łaski podjęto w szerokim zakresie w KKK z 1992 r. pkt od1987-2029; na pierwszym planie postawiono zagadnienie usprawiedliwienia.

 

Ł. Boża jest przychylnością, darmową pomocą Boga, byśmy odpowiedzieli na jego wezwanie: stali się dziećmi Bożymi , przybranymi synami , uczestnikami natury Bożej i życia wiecznego . Łaska jest uczestniczeniem w życiu Boga; wprowadza nas w wewnętrzne życie Trójcy Świętej . Przez chrzest chrześcijanin uczestniczy w łasce Chrystusa , Głowy swego Ciała . Powołanie do życia wiecznego ma charakter nadprzyrodzony . Zależy ono całkowicie od darmowej inicjatywy Boga , gdyż tylko On sam może się objawić i udzielić siebie.

 

Do zbawienia koniecznie potrzebna jest nam łaska Boża, ponieważ Pan Jezus powiedział: "Beze Mnie nic uczynić nie możecie”. Łaska uświęcająca jest darem habitualnym, stałą i nadprzyrodzoną dyspozycją udoskonalającą samą duszę, by uzdolnić ją do życia z Bogiem i do działania mocą  Jego miłości. W odróżnieniu od łaski habitualnej są łaski aktualne, które oznaczają interwencję Bożą bądź na początku nawrócenia, bądź podczas dzieła uświęcenia.

Już przygotowanie człowieka na przyjęcie łaski jest dziełem łaski. Jest ona konieczna, by pobudzać i podtrzymywać naszą współpracę w usprawiedliwieniu przez wiarę i uświęceniu przez miłość. Wolna inicjatywa Boga domaga się wolnej odpowiedzi człowieka, gdyż Bóg stworzył człowieka na swój  obraz, udzielając mu wraz  z wolnością zdolności do poznania Go i miłowania. Dusza tylko w sposób wolny może wejść w komunię miłości . Bóg złożył w człowieku pragnienie prawdy i dobra, które jedynie On może zaspokoić. Obietnice „ życia wiecznego" odpowiadają ponad wszelką nadzieją, temu pragnieniu.

 

Korzystając z osobistej wolności i poddając się działaniu Ducha Świętego, człowiek wierzący jest wezwany do tego, aby postępować w duchu nowego prawa nadanego przez Jezusa Chrystusa. To nowe prawo jest nazwane między innymi prawem miłości, prawem łaski,  czy też prawem wolności. Ostatnie z określeń ma kilka uzasadnień. Pierwsze z nich związane jest z tym, że owo prawo wolności wyzwoliło wierzących w Boga od rytualnego i legalistycznego rozumienia starego prawa. Skłania ono chrześcijan do spontanicznego i pełnego radości pełnienia uczynków miłości, której inspiratorem jest Duch Święty .

 

Prawo to nazywane jest prawem wolności również dlatego, że pozwala nam przychodzić z pozycji sługi, który „nie wie co czyni jego pan” , do pozycji syna wobec Boga Ojca i brata wobec Jezusa Chrystusa, „który oznajmił nam wszystko, co usłyszał od Ojca” ( J 15, 15).

Podstawa chrześcijanina poddanego działaniu Ducha Świętego , łączy się w ścisły sposób z jego życiem modlitwy . Niektóre osoby stawiają pytanie-po co się modlić, przecież Bóg doskonale wie, czego im potrzeba, po co więc miałaby Go o to prosić. KKK wyjaśnia, że trwanie na modlitwie jest potrzebne przynajmniej z dwóch powodów. Po pierwsze, modlitwa jest zawsze czasem działania Ducha Świętego, Ducha wolności, który pozwala człowiekowi poznawać Boże zamiary i pragnienia . W czasie modlitwy następuje więc moment pewnego „uzgodnienia” woli człowieka z wolą Bożą i wolnego przystania na dobro, którego chce Bóg.

Po drugie, Bóg czeka na ludzką prośbę o rzeczy dobre. Chce bowiem tego, aby w wolności swojej człowiek je wybrał i ich pragnął.Godność człowieka wynika bowiem z jego wolności(2736)

 

Literatura

1.Katechizm Kościoła Katolickiego . Pallottinum 1994

2.Encyklopedia Katolicka Tom XI. Towarzystwo Naukowe KUL Lublin 2006